Technische historie Antenna

Op de website www.de25jaarvan.nl was de historie van het .nl-domein te bekijken. Antenna bestond in 2011 ook 25 jaar daarom een kleine schets van onze technische historie als referentie voor onze bijdrage op www.de25jaarvan.nl.

Op 1 mei 1986 werd Antenna opgericht tijdens de 2e Interdoc (*) conferentie om maatschappelijke organisaties (NGO’s) te stimuleren en ondersteunen bij het gebruik van E-mail alwaar we een presentatie gaven van e-mail met een modem gekoppeld via de telefoonhoorn (via een zg. acoustic coupler).

We waren al jaren gebruiker van on-line databanken en ontdekten dat gebruikers van databanken ook elkaar konden bereiken met kleine berichten zonder verdere echte kosten. We regelden accounts voor databanken om eigenlijk “vrij” onderling te communiceren. In 1986 verhuisden we met ongeveer 400 wereldwijde gebruikers onder de naam van Interdoc naar de Geonet host (X.25) in London die daar stond als Telex-gateway en verder nog ongebruikt was.

In 1989 aansluitend aan de Galactic Hackers Party (4) in Paradiso Amsterdam ontmoetten we Matthew Lewis de netwerkbeheerder van ooc.uva.nl die het mogelijk maakte dat wij (en later ook Hactic) gebruik konden maken van een vaste Internet link via een eigen aparte telefoonlijn en 14k4 modem die we aan zijn server hadden gelinkt. 

We hoorden van Matthew dat Piet Beertema over de .nl domein namen ging en hij vroeg regelmatig hem om het domein ‘antenna.nl’. Daar was geen al te formele procedure voor, dat ging mede op voorspraak of noodzaak en het duurde tot 17 september 1991 alvorens Piet welwillend was om antenna.nl op te nemen in zijn .nl-register. 

In 1989 organiseerden we een internationale technische workshop in Epe waar we voor Interdoc alle ons bekende technische netwerken van NGO’s bij elkaar brachten. Tot dat moment verliep de communicatie via zg. UUCP Bang-paths: onze gebruikers waren bereikbaar als uknet!gn!antenna!user en in 1991 werd dat user@antenna.nl. Onze datacommunicatie liep aanvankelijk uitsluitend via X.25 (NUA 20418800010) en de mail via UUCP over modem.

Vanaf herfst 1993 fungeerden we als een “informele” gateway voor gebruikers uit met name ontwikkelingslanden die via modem of X.25 verbinding zochten en die wij via een PPP-inbel verbinding doorkoppelden naar het Internet. Elk heel uur 5 min. van maandag t/m vrijdag, van 9-17 uur. Het aantal minuten van verbinding nam snel toe. Maar in de weekenden werd alles uitgezet. De servers stonden eerst op zolder naast de slaapkamer en zoemden continu. Later weken we uit naar de garage op verzoek van onze gebruikers voor onbeperkte diensten. 

Voor elke gebruiker draaide er een XT-PC die via een AT-server (Novell) met onze AT-router (KA9Q) doorgesluisd werd naar het Internet. De herziene !%@:: A Directory of Electronic Mail van O’Reilly in 1993 noemde drie E-mail netwerken voor Nederland: NLnet, Surfnet en Antenna. Alle domeinen wereldwijd waren er in opgenomen! Voor Nederland waren er welgeteld in augustus 1993 200 .nl domeinen opgenomen. In mei 1990 waren dat er nog 94.

De E-mail verzonden we via X.400 over X.25 en ook SMTP m.b.v. KA9Q met TCP/IP protocol wat voor packet-radio was gebouwd. De eerste generatie TCP/IP-routers gebruikten vaak KA9Q. We bouwden software (Sancho) om E-mail vanuit X.25 en vanuit lokale netwerken (Novell) te koppelen aan het Internet via UUCP en SMTP. Onze E-mail diensten waren jarenlang gratis.

We bouwden Internet servers en gateways voor internationale netwerken zoals Greenpeace (1992), Artsen Zonder Grenzen (1994) en WWF (1995). Voor onze gebruikers vroegen we altijd .org of .net domeinen aan, omdat ze meestal zelf internationale netwerken waren. Bij-effect was wel dat niemand eigenlijk antenna.nl kende al die jaren, alleen NGO’s. (3) In 2011 bestaan we zelf ook 25 jaar. We zijn nog steeds ISP voor onze NGO’s.

*) Interdoc was in 1982 in Lissabon gestart als initiatief, maar de echte start was in oktober 1984 nabij Rome op basis van de “Velletri Agreement”. De oprichters van Antenna behoorden tot de ondertekenaars. In 1986 werd Antenna gevraagd als technical facilitators Interdoc als netwerk te voorzien van e-mail en toegang tot de databases van de leden.

Prof. Willets (1) van de Univ. van London verwees bij zijn lezing over historie van Internet naar Interdoc als een van de eerste internationale netwerken die andere netwerken koppelden gebruikmakend van diverse protocols en e-mail systemen. (2) En daarmee het Internet mogelijk maakten wat we nu kennen. Het Internet voor 1984 bestond voornamelijk uit inbel-koppelingen tussen servers en hun beheerders en stond niet open voor gebruikers ervan.

Via Willet’s boekaankondiging valt te lezen: “..I started to investigate how NGOs first sought to gain political benefits from global communications by using the Internet, with the assumption NGOs were merely early adopters of the new technology. Instead, the surprising conclusion was reached that in the 1980s NGOs made a major contribution to the creation of the Internet. NGOs were crucial innovators in bringing the Internet to the public and in making the Internet a global system. This has had a major effect on global policy-making. After 1990, all global institutions have experienced much wider NGO participation because of the enhanced facilities for mobilization offered by Internet communications. The early technological leadership of the NGOs was demonstrated by the role they took on behalf of the UN Secretariat in providing global access to documents and a global e-mail network for the 1992 Rio Earth Summit before the web existed.” (5).
Antenna mocht voor UNDP voor de Rio Earth Summit de on-line databases bouwen via welke alle papers en documenten vooraf, tijdens en achteraf on-line te doorzoeken en lezen waren.

Technische historie Antenna